İnsan Hakları, siyasal sistemlerin monarşi ya da aristokrasiden demokrasiye doğru evrildiği dönemde ortaya çıkmış ve insanın sırf insan olması nedeniyle sahip olduğu hakları tanımlamak üzere kullanılan doğal haklar öğretisinin bir uzantısı olarak günümüze kadar gelmiştir. Temeli doğal haklar öğretisine dayanmasına rağmen insan hakları günümüzde uzun bir normlar listesini kapsamına dâhil etmiş durumdadır. İnsan Haklarının, bireyi öncelemesi ve gerek toplum gerekse devlete karşı bireyi ve onun temel ve doğal haklarını muhafaza etmesi nedeniyle bireylerin devlete karşı siyasi bir talebi olduğu sıkça zikredilmektedir. Günümüzde insan haklarına dayalı bir devletin tercih edilebilir bir siyasal sisteme sahip olduğu düşünülmekte ve insan haklarının korunması ve geliştirilmesi için çaba harcanması gerektiği sürekli tekrarlanmaktadır.
10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü nasıl ortaya çıktı?
2. Dünya Savaşı'nda 60 milyonun üzerinde insan hayatını kaybetti. Milyonlarca kişi de yaralandı ve evsiz kaldı. Ayrıca salgın çeşitli salgın hastalıklar da ortaya çıktı. Savaş sonrası devlet, bireylere tanınan hak ve özgürlüklerin güvence altına alınması için birleştiler. Savaş bittikten 3 yıl sonra da sivil vatandaşların haklarını korumaya yönelik İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi kabul edildi. Bildirge, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu tarafından Haziran 1948'de hazırlandı ve 10 Aralık 1948'de Genel Kurulun Paris'te yapılan oturumunda kabul edildi. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, sadece belli bir ülke veya kesimi değil tüm dünyayı kapsıyor. Bu nedenle de oldukça önemli. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, 1948 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edildi. Bildirgenin kabul edildiği gün 10 Aralık her yıl Dünya İnsan Hakları Günü olarak kutlanmaktadır. İnsan Hakları Beyannamesi, kişilerin, hak ve özgürlüklerinin bir özeti gibidir. Beyannameyi imzalayan ülkeler hem birbirleriyle hem de kendi toplumlarıyla barış içinde yaşamayı kabul etmektedirler. Türkiye, 6 Nisan 1949’da bu antlaşmayı imzalamıştır.
İnsan Hakları Beyannamesi, 30 maddeden meydana gelmektedir. Beyannamenin önemli maddelerinden bazıları şunlardır:
· Bütün insanlar hür ve eşit doğarlar.
· Her kişinin fikir, vicdan ve din hürriyeti vardır.
· Herkes ırk, cins, dil ve düşünce farkı gözetmeksizin insan hak ve hürriyetlerine sahiptir.
· Hiç kimse kölelik ve kulluk altında yaşamaya zorlanamaz. · Hiç kimseye insanlık dışı, haysiyet kırıcı cezalar uygulanamaz.
· Her insan eğitim hakkından yararlanabilir.
· Hiç kimse keyfi olarak tutuklanamaz. · Herkesin çalışma, işini serbestçe seçme, iyi şartlarda çalışma ve işsizlikten korunma hakkı vardır. Bütün insanlar hür, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler.